Johannes Hyrcanus II 63-40
Johannes Hyrcanus II is de zoon van Salome Alexandra en de broer van Aristobulus II.
Als Salome Alexandra in 76 aan de macht komt, benoemt ze Johannes Hyrcanus II tot hogepriester. Dit is naar de zin van de farizeeën, die steeds hadden gepleit voor scheiding van koningschap en hogepriesterschap.Als Salome Alexandra sterft is Johannes Hyrcanus II de gedoodverfde opvolger. Maar zijn broer Aristobulus II doet een greep naar de macht en bezet de tempelberg. Johannes Hyrcanus II heeft de steun van Antipater (gouverneur van Idumea/Edom) en Aretas III (koning van Nabatea), maar hun gezamenlijke leger wordt bij de Jordaan verslagen door Aristobulus II (in 64). Johannes Hyrcanus II weet te vluchten naar Petra, de hoofdstad van Nabatea.
Nabatea is in de 1e eeuw v.C. een sterk rijk.
Petra is de hoofdstad van Nabatea.
In 63 komt Pompeius in Damascus aan. De broers Aristobulus en Hyrcanus verzoeken beiden om zijn steun. Maar als Aristobulus II een leger verzamelt, valt Pompeius hem aan en neemt hem gevangen. Johannes Hyrcanus II blijft hogepriester en heeft daarna ook politieke verantwoordelijkheid.
De gouverneur van Idumea is Antipater. Hij steunt Johannes Hyrcanus II en heeft grote invloed. Later, in 48, komt hij Julius Caesar te hulp in Egypte. Als dank wordt hij benoemd tot procurator van Judea. Johannes Hyrcanus II wordt dan benoemd tot etnarch (koning)*).
Johannes Hyrcanus II is een zwakke vorst. In zijn beslissingen wordt hij geleid door de adviezen van Antipater en vanaf 43 (nadat Antipater is vermoord) door diens zonen Herodes en Fasaël.
Parthië is een machtig rijk, ter plaatse van het huidige Iran. Delen van het voormalige Seleucidenrijk zijn er ook onderdeel van**).
Het rijk van de Parthen in de 1e eeuw v.C.
De zoon van Aristobulus II, Antigonus heeft de steun van de kroonprins van Parthië. Hij valt Judea binnen en pleegt een staatsgreep in 40***). Hij snijdt bij Hyrcanus II de oren af, daarmee is deze ongeschikt voor het hogepriesterschap (Lev.21:17-23). Daarna wordt hij in ballingschap naar Babel gestuurd.
Antigonus heerst maar kort: in 37 maakt Herodes met behulp van de Romeinen een einde aan de opstand.
Herodes mag zich nu “koning der Joden” noemen. Hij nodigt Hyrcanus II uit om terug te komen naar Jeruzalem en deze leeft daarna in Jeruzalem enkele jaren een teruggetrokken bestaan. In het jaar 30 wordt hij, na een schijnproces, door Herodes gedood.
Nu is de dynastie van de Hasmoneeën/Makkabeeën definitief ten einde. De Herodiaanse dynastie is begonnen.
*)De Romeinen kennen drie koningstitels: Basileus is de hoogste koningsrang, dan volgt de etnarch en de laagste koningsrang is tetrarch (viervorst).
**) De Romeinse veldheer Crassus verliest in 53 de oorlog tegen Orodes II van Parthië en komt daarbij zelf om het leven. De macht van het Parthische leger is sindsdien gevreesd.
***) Fasaël, de broer van Herodes heeft zelfmoord gepleegd bij de inval van Antigonus. Maar Herodes wist te ontkomen.
Bronvermelding:
Afbeeldingen:
Afbeelding 1: http://books.openedition.org/ifpo/docannexe/image/4896/img-1-small700.jpg, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=48219719
Afbeelding 2: https://static.miraheze.org/christipediawiki/thumb/c/c8/Petra_-_schathuis.jpg/397px-Petra_-_schathuis.jpg
Afbeelding 3: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/82/Parther_reich.jpg